#بَقیع یا بقیعُ الغَرْقَد، کهنترین قبرستان مسلمانان و محل دفن چهار تن از امامان شیعه و دیگر وابستگان پیامبر خدا(ص) است
بقیع پیش از اسلام، زمینی بزرگ و بوستانی در حوالی شهر یثرب حجاز بودو دفن اموات مسلمانان در این زمین از آغاز سده نخست هجری، رواج یافته و بزرگان و شخصیتهای مهم اسلامی در آن خاکسپاری شدهاند
بقیع در ادوار مختلف اسلامی، مورد توجه حاکمان بوده و بقعهها و بارگاههایی در آن ساخته شد اما بعدها تخریب گردید اکنون سطح بقیع در جوار حرم نبوی با خاک یکسان است و سنگ نوشتهای در آن مشاهده نمیشود
بقیع، مهمترین آرامستان مسلمانان است که هزاران نفر از مسلمانان از سالهای نخست اسلام تا کنون در آن دفن شدهاند از جمله شخصیتهای مدفون در بقیع میتوان به این موارد اشاره کرد:
اهل بیت پیامبر(ص) و ائمه چهارگانه علیهم السلام: #امام_حسن (ع)، #امام_سجاد:(ع)، #امام_باقر (ع) و #امام_صادق (ع)،
منسوبان پیامبر(ص) شامل عمو، عمهها، همسران و فرزندان و صحابی پیامبر(ص) انصار، مهاجرین و تابعین، علما، شهدا، صاحب منصبان و زنان
در ادوار مختلف تاریخی، بر روی قبر برخی از شخصیتهای اسلامی، بقعههایی ساخته شد برخی نیز در خانههای بقیع دفن شده بودند بقعه ائمه بقیع(ع) از جمله این بقعهها بوده است عباس عموی پیامبر(ص) در خانه عقیل، دفن شده بودند
بر خلاف اکثر منابع تاریخی، برخی نویسندگان اهل سنت از دفن #حضرت_زهرا (س) دختر پیامبر(ص)، امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب(ع) داماد پیامبر(ص) و سرمطهر #امام_حسین (ع) نوه پیامبر(ص) در بقیع سخن گفتهاند یک متن نیز برای مقبره حضرت زهرا(س) در بقیع، ذکر شده است البته به نظر میرسد تشابه اسمی باعث برخی برداشتها شده است چنانکه قبر موجود در بقعه ائمه، به فاطمه بنت اسد مربوط است چه این که امام حسن(ع) وصیت میکند اگر از دفن ایشان در کنار جدش پیامبر اکرم(ص) جلوگیری شد وی را در کنار جدهاش فاطمه بنت اسد دفن کنندبقیع تا پیش از تخریب و ویرانی قبور مطهر بقیع توسط وهابیت متعصب که براساس معتقدات خود، به تخریب بسیاری از آثار تاریخی پرداختند، بر روی قبور پیشوایان و سایر بزرگان اسلام که در مدینه مدفون بودند گنبدها و بناهایی قرار داشت.
ائمه بقیع در بقعه بزرگی که به طور هشت ضلعی ساخته شده بود و اندرون و گنبد آن سفیدکاری شده بود مدفون بودند.
هشتم شوال سال ۱۳۴۴ هجری قمری مصادف است با سالروز یک اتفاق تلخ در تاریخ بشریت، که دل هر انسان آزادهای را به درد میآورد، در این روز قبرستان بقیع به عنوان مهمترین قبرستان اسلام به دست وهابیون تخریب شد.
برای درک میزان دردناکی و شنیع بودن این اقدام باید توجه کرد که در کمتر کشوری به اندازه سرزمین حجاز، آثار مربوط به قرون نخستین اسلام وجود داشته است؛ چراکه زادگاه اصلی اسلام آنجاست و آثار گرانبهایی از پیشوایان اسلام در جای جای این سرزمین دیده میشود. ولی متأسفانه، متعصّبان خشک مغز وهّابی، بیشتر این آثار ارزشمند را به بهانه واهی آثار شرک، از میان بردهاند و کمتر چیزی از این آثار پرارزش باقی مانده است. نمونه بارز آن، قبرستان بقیع است. این قبرستان، مهمترین قبرستان در اسلام است که بخش مهمی از تاریخ اسلام را در خود جای داده و کتاب بزرگ و گویایی از تاریخ مسلمانان به شمار میآید.
وضعیت بقیع قبل از تخریب
پس از تسلط وهابیون بر مدینه آنها ضمن تخریب قبور، آثاری که بر روی قبور قرار داشت را نیز از بین بردند. در جریان این واقعه بارگاه امام حسن مجتبی (علیه السلام)، امام سجاد (علیه السلام)، امام محمدباقر (علیه السلام) و امام جعفر صادق(علیه السلام) ویران شد. آنان اضافه بر قبور مطهر ائمه معصومین (علیهم السلام)، دیگر قبور را هم تخریب کردند که عبارتند از: قبر منسوب به فاطمه زهرا (سلام الله علیها)، عبدالله بن عبدالمطلب و آمنه پدر و مادر پیامبر اسلام، قبر مطهر فاطمه بنتاسد (علیها السلام) مادر امیرالمومنین (علیه السلام)، قبر مطهر حضرت امالبنین (علیها السلام)، قبرعباس عموی پیامبر، ابراهیم پسر پیامبر (صلی الله علیه و اله)، قبر اسماعیل فرزند حضرت صادق (علیه السلام)، قبر دختر خواندگان پیامبر، قبر حلیمه سعدیه مرضعه پیامبر و قبور شهدای زمان پیامبر صلی الله علیه و اله
نخستین تخریب قبور ائمه بقیع
نخستین تخریب قبور مطهر ائمه بقیع به دست وهابیون سعودی در سال ۱۲۲۰ هجری یعنی زمان سقوط دولت اول سعودیها توسط حکومت عثمانی روی داد، پس از این واقعه تاریخی - اسلامی با سرمایهگذاری مسلمانان شیعه و به کار بردن امکانات ویژهای، مراقد تخریب شده به زیباترین شکل بازسازی شد و با ساخت گنبد و مسجد، بقیع به یکی از زیباترین مراقد زیارتی و در واقع مکان زیارتی - سیاحتی مسلمانان تبدیل شد.
دومین تخریب بقیع
دومین و در واقع دردناکترین حادثه تاریخی - اسلامی معاصر به هشتم شوال سال ۱۳۴۴ و پس از روی کار آمدن سومین حکومت وهابی عربستان مربوط میشود؛ سالی که وهابیون به فتوای سران خود مبنی بر اهانت و تحقیر مقدسات شیعه، مراقد مطهر ائمه و اهلبیت پیامبر(صلی الله علیه و اله) را مورد دومین هجوم وحشیانه خود قرار دادند و بقیع را به مقبرهای ویران شده و در واقع مهجور و ناشناخته تبدیل کردند.
تخریب قبور در مکه، مدینه، جده و کربلا
وهابیون در سال ۱۳۴۳ هجری قمری در مکه گنبدهای قبر حضرت عبدالمطلب ، ابیطالب (علیهما السلام)، خدیجه (سلام الله علیه) و زادگاه پیامبر (صلی الله علیه و اله) و فاطمه زهرا (سلام الله علیه) و "خیزران" عبادتگاه سری پیامبر (صلی الله علیه و اله) را با خاک یکسان کردند و در جده نیز قبر "حوا" و دیگر قبور را تخریب کردند. در مدینه نیز گنبد منور نبوی را به توپ بستند، ولی از ترس مسلمانان، قبر شریف نبوی را تخریب نکردند آنها همچنین در شوال ۱۳۴۳ با تخریب قبور مطهر ائمه بقیع (علیهم السلام) اشیاء نفیس و با ارزش آن قبور مطهر را به یغما بردند و قبر حضرت حمزه (علیه السلام) و شهدای احد را با خاک یکسان و گنبد و مرقد حضرت عبدالله و آمنه پدر و مادر پیامبر (علیهم سلام) و دیگر قبور را هم خراب کردند.
وهابیون متعصب در همان سال به کربلای معلی حمله کردند و ضریح مطهرحضرت امام حسین(علیه السلام) را کندند و جواهرات و اشیاء نفیس حرم مطهر را که اکثرا از هدایای سلاطین و بسیار ارزشمند و گرانبها بود، غارت کردند و قریب به ۵۰۰۰ نفر از علما، فضلا و سادات و مردم را کشتند. سپس به سمت نجف رفتند که موفق به غارت نشدند و شکست خورده برگشتند.