روایتی از توپبندی روسها و نوروز خونین مشهد که خبرش به بهانه غرقشدن تایتانیک، گم شد
روزی که سالداتهای روسی حرم رضوی را نشانه رفتند
آذری خاکستر
«بوی خون ای باد از طوس سوی یثرب بر/ با نبی برگو از تربت خونین پسر... عرضه کن بر وی، کز حالت فرزند غریب/وان مصیبتها، آیا بودت هیچ خبر؟...»
اینها کلمات ملکالشعرای بهار هستند، در وصف بهار خونین 1291 خورشیدی مشهدی ها. .....
در این تهاجم روس ها حدود هزار و 500 زن و مرد را در حرم پس از تفتیش دستگیر کردند. روز یکشنبه 11ربیع الثانی 1330 عکاس روس عکس تمام کشته شدگان را برداشت. در عصر همین روز اسرا را مرخص کردند. شیخ حسین اولیا بافقی که در آن ایام طلبه یکی از مدارس علمیه مشهد بوده است، دیدهها و شنیدههای خود را راجع به بمباران حرم نوشته تعداد کشتهشدگان را تخمینا صد نفر دانسته و نهایتا نوشته است: «اما آن چه به چشم خود دیدم، چهل نفر زیادتر نبود به جهت این که به نحوی خود را به صحن رسانیدم و شمردم... و بعضیها نقل کردند که چهارصد نفر کشته شده اند.»
همچنین مدرس رضوی کشتهشدگان توپبندی را 415 نفر می داند و در سندی به تاریخ 1337ق. تعداد کشته شدگان داخل حرم را 40نفر ثبت نموده اند ولی کسانی که در خارج به قتل رسیده یا ضعفا از قبیل زن و بچههایی که از ترس تلف شدند یا طفل سقط کردهاند از هزار نفر متجاوز است.
«سر پرسی سایکس»، سرکنسول انگلیس در خراسان معتقد است:«...پس از تهاجم روسها به حرممطهر احساسات مردم در تمام ایران و تا یک اندازه در تمام دنیای اسلام برانگیخته شد. چه مشهد مرکز مهم زیارتی است. معالتعجب این بمباران در لندن چون با حادثه وحشتناک تیتانیک(کشتی تایتانیک) مصادف شده بود خیلی کم جلب توجه نمود، چه مردم بریتانیا طبعا در شرح آن واقعه شوم که تمام ستون های مطبوعات را به جای مقالات دیگر گرفته بود مستغرق بودند.....
تاریخ_شفاهی
دانشنامه مشهد
TarikhMashhad