چارچار یا جنگ چلّهها
کوتاه درباره آنچه درباره گاهشماری زمستانها نمیدانیم
برای زمستان در فرهنگ کهن ایرانزمین گاهشمار ویژهای وجود داشته است. گاهشماری که به طور عمومی کل سال را در بر میگرفت، اما به طور مشخص در زمستان به این صورت بود که آن را به دو بخش چله بزرگ و چله کوچک تقسیم میکردند.
هر چند هر دو چله اسم چله داشتند، اما فقط یکی از آنها چهل روزه بود و دیگری فقط بیست روز. از اول زمستان تا چهل روز بعد از آن (اول دی تا دهم بهمن) را چله بزرگ و بیست روز بعد از آن (یازدهم تا پایان بهمن) را چله کوچک میگفتند.
پایان چله بزرگ و آغاز چله کوچک، در خراسانزمین مناسبت دیگری هم دارد که به نام «چارچار» یا «جنگ چلهها» شناخته میشود. بر اساس باور خراسانیها، چهار روز مانده به پایان چله بزرگ و چهار روز از آغاز چله کوچک، جنگ دو چله است و در این ایام، آسمان عمدتا متغیر است و هوا پر سوز و سرماست.
حسن احمدیفر/ دانشنامه مشهد
TarikhMashhad