اوضاع اجتماعی زمان امام باقر علیه السلام

اوضاع اجتماعی زمان امام باقر علیه السلام

فضیل‌بن یسار از نزدیک‌ترین یاران رازدار امام علیه السلام در مراسم حج با آن حضرت همراه است، امام علیه السلام به حاجیانی که پیرامون مکه می‌گردند، می‌نگرد و می‌گوید: در جاهلیت بدین‌گونه می‌گردیدند، ولی فرمان آن است که به سوی ما کوچ کنند و پیوستگی و دوستی خود را به ما بگویند و یاری خود را به ما عرضه کنند.

اما از آن‌جا که در عهد امام پنجم علیه السلام در اثر مظالم بنی‌امیه، هر روز در قطری از اقطار و بلاد اسلامی، انقلاب و جنگ‌هایی رخ می‌داد و در میان خود خاندان اموی نیز اختلافاتی بروز می‌کرد و این گرفتاری‌ها دستگاه خلافت را مشغول کرده بود و از طرفی وقوع فاجعه کربلا و مظلومیت اهل‌بیت علیهم السلام مسلمانان را مجذوب و علاقه‌مند اهل‌بیت می‌ساخت

این عوامل موجب شد که مردم سیل‌آسا به سوی مدینه و به محضر امام باقر علیه السلام سرازیر شوند، و امکاناتی در نشر حقایق برای آن حضرت به‌وجود آید و دعوت‌های شیعی که بر اثر ستمگری‌های خلفا متوقف مانده بود که جز در پوشش‌های ضخیم ارائه نمی‌شد، اکنون در بسیاری از اقطار اسلامی خصوصاً در عراق و حجاز و خراسان، ریشه دوانیده و قشر وسیعی را به خود متوجه ساخته و حتی در دایره محدودتر به‌صورت یک پیوند فکری و حزبی درآمده است.

آن روزی که امام سجاد علیه السلام می‌فرمود: «در همه عراق دوستان ما به بیست نفر نمی‌رسند.» سپری شده بود و اکنون هنگامی که امام باقر علیه السلام به مسجد پیامبر در مدینه وارد می‌شود، جماعت انبوه از خراسان و دیگر مناطق شیعه‌نشین مانند مدینه و کوفه و مناطقی جدیدی به‌ویژه بخش‌های از کشورهای اسلامی که از مرکز حکومت بنی‌امیه دور است، نیز بر قلمرو طرز تفکر شیعی افزوده می‌گردد، و نفوذ و تبلیغات شیعی در خراسان بیش از هر جای دیگر بود...