خلاصه دانشها چیست؟

دانشمندی در بیابان به چوپانی رسید و به او گفت :

چرا به جای تحصیل علم ، چوپانی می کنی ؟

چوپان در جواب گفت :

آنچه خلاصه دانشهاست یاد گرفته ام .

دانشمند گفت :

خلاصه دانشها چیست؟

چوپان گفت : پنج چیز است :

تا راست تمام نشده ، دروغ نگویم .

تامال حلال تمام نشده ، حرام نخورم .

تا از عیب و گناه خود پاک نگردم ، عیب مردم نگویم .

تا روزیِ خدا تمام نشده ، به در خانهٔ دیگری نروم .

تا قدم به بهشت نگذاشته ام ، از هوای نفس و شیطان ، غافل نباشم.

دانشمند گفت : "حقاً که تمام علوم را دریافته ای ، هر کس این پنج خصلت را داشته باشد از آب حقیقت علم و حکمت سیراب شده است.

[شهر لولمان]